28.03.2014

Фразеалагізмы, іх значэнні і рускія зквіваленты 9

Як з гуся вада (камусьці) – усё нізашто, без пакарання – как с гуся вода
Як з неба зваліўся – нечакана – как с неба свалился
Як з ланцуга (прывязі) сарваўся – страціў кантроль над сабой – как с цепи сорвался
Як кот наплакаў – вельмі мала – как кот наплакал, с гулькин нос
Як на далоні – выразна, добра бачны – как на ладони
Як пшаніцу прадаўшы – быць вельмі стомленым – без задних ног
Як п’яны да плота – прыстаць, прычапіцца – как банный лист
Як сідараву казу – без жалю біць – как сидорову козу
Як у ваду апушчаны – вельмі сумны – как в воду опущенный
Як у ваду кануў – прапаў, знік – как в воду канул

Як скрозь зямлю праваліўся – прапаў, знік – как сквозь землю провалился

27.03.2014

Фразеалагізмы, іх значэнні і рускія эквіваленты 8

Цягнуць за язык – выпытваць, вымушаць расказаць што-небудзь – тянуть за язык
Часаць язык – займацца балбатнёй – чесать язык
Чужымі рукамі жар заграбаць – дабівацца асабістай выгады, выкарыстоўваючы чужую працу – чужими руками жар загребать
Чуць свет – вельмі рана – чуть свет
Шарашкіна кантора – несаліднае прадпрыемства – шарашкина контора
Шышка на роўным месцы – малазаметны чалавек – шишка на ровном месте
Язык без касцей – хтосьці вельмі балбатлівы – язык без костей
Як баран на новыя вароты – глядзець не разумеючы – как баран на новые ворота

Як без рук – зусім бездапаможны – как без рук

26.03.2014

Фразеалагізмы. Беларускія і рускія адпаведнікі


два сапога пара — абое рабое;
олух царя небесного — асёл маляваны;
иметь зуб — вока мець;
из уст в уста — з  вуха на вуха;
нашли дурака — няма дурных;
баклуши бить — лынды біць;
беречь как зеницу ока — глядзець як вока;
обломать рога — рогі пазбіваць;
изо всех сил — на ўсю моц (з усяе моцы);
не боги горшки обжигают — не святыя гаршкі лепяць.

22.03.2014

Фразеалагізмы, іх значэнні і рускія зквіваленты 7

Трымаць у абцугах – трымаць у вялікай строгасці – держать в ежовых рукавицах
Удзень са свечкаю (не знайсці) – вельмі цяжка, амаль немагчыма – днем с огнем
Узлятаць у паветра – узарвацца – взлететь на воздух
Устаўляць слова – уключыцца ў размову – вставлять слово
Уцерці нос – пераўзысці ў чымсьці – утереть нос
У чорным целе (трымаць) – у вялікай строгасці – в черном теле
Фіга з маслам – нічога не даваць (не атрымаць) – фига с маслом
Хоць вока выкалі – вельмі цёмна – хоть глаз выколи, ни зги не видно
Хоць гаць гацí– вельмі многа – хоть завались
Хоць сякеру вешай – вельмі душна, нечым дыхаць – хоть топор вешай
Хоць заваліся – вельмі многа – хоть завались

Хоць расперажыся – вельмі многа – хоть завались

20.03.2014

Фразеалагізмы, іх значэнні і рускія зквіваленты 6

Раскідваць розумам – нешта абдумваць – пораскинуть мозгами
Розум за розум заходзіць – страціць здольнасць думаць цвяроза – ум за разум заходит
Распусціць нюні – плакаць, жаліцца – распустить нюни
Садзіцца на карак – жыць за кошт каго-небудзь – садиться на шею
Свету белага не відаць – вельмі цёмна, нічога не відаць – ни зги не видно
Скакаць (танцаваць) пад дудку (чыю-небудзь) – падпарадкоўвацца каму-небудзь – танцевать под чью-то дудку
Слінкі цякуць – жаданне з’есці што-небудзь смачнае або набыць што-небудзь прывабнае – слюнки текут
Скрозь зямлю праваліцца – засаромецца – сквозь землю провалиться
Соль зямлі – самае галоўнае, істотнае – соль земли
Спакон веку – з даўніх пор – испокон веков
Спусціўшы рукавы – без старання – спустив рукава
Строіць дурня – гультаяваць, нічога не рабіць – бить баклуши
Стрэляны верабей – вельмі вопытны чалавек – стреляный воробей
Тварам у твар – сустрэцца ўшчыльную, вельмі блізка – лицом к лицу
Трапляць у нерат – трапіць у непрыемнае становішча – попадать впросак

Трымаць язык за зубамі – маўчаць – держать язык за зубами

18.03.2014

Прыказкі пра зіму 2


Зіма вялікае горла мае.
Зіма - свякруха, лета - матачка.
Зімою згадзіцца, што летам радзіцца.
Зімою конь каня з'есць.
Зіма снежная - лета дажджлівае.
Зіма ўцякае цёмнымі начамі.
Зімой ідзе дзела не к яйцу, а к каўбасе.
Я зімою з'ем хлеб і з свіннёю.
Зіма на лета робіць, а лета - на зіму.
Колькі лет, столькі зім.

Прыказкі пра ноч


Ноч - добрая дарадчыца.
Зімняя ночка - бацьку сарочка.
Чым ноч цямней, тым агні відней.
Аб восень ноч маці - выспімся.
Ноч - сваё дзела.
Ноч - як дзікай казе пераскочыць.
Ноч - маці.
Не заўсёды світае, як певень спявае.
Першыя пеўні - поўнач, другія пеўні - пара ўставаць, трэція пеўні - перадсвет.

16.03.2014

Прыказкі пра час

Час не чакае.
На ўсё свой час.
Час на час не ўдаецца.
Пара пары не шукае.
Без пары не будзе пары.
Учарашняга дня не шукаюць.
У бога дні роўныя, ды часы няроўныя.
У адзін дзень сем перамен.
Калісь тое было, ды сплыло.
Многа вады ўпадзе, калі тое будзе.

14.03.2014

Фразеалагізмы, іх значэнні і рускія эквіваленты 5

На шапачны разбор (прыходзіць) – з вялікім спазненнем – на шапочный разбор
На ўсе зáстаўкі – нястрымна рабіць што-небудзь – во все тяжкие
Немым голасам (крычаць) – гучна – благим матом
Ні да вока ні да бока – не да месца – ни к селу ни к городу
Ні на кáліва – ніколькі – ни на йоту
Ні свет ні зара – вельмі рана – ни свет ни заря
Ні рыба ні мяса – чалавек без яркіх якасцей характару – ни рыба ни мясо
Ні ў зуб нагой – нічога не разумець – ни в зуб ногой
Ні холадна ні горача – абыякава – ни холодно ни жарко
Паехаць з рогату – рассмяяцца – катиться со смеху
Паказваць зубы – праяўляць нецярпімасць да чаго-небудзь – показывать зубы
Падымаць на ногі – вырасціць – поднимать на ноги
Прыпіраць да сцяны – паставіць у безвыходнае становішча – припереть к стене
Прыходзіць на памяць – выйсці з непрытомнага стану – приходить в рассудок
Пускаць пыл у вочы – падманваць – пускать пыль в глаза
Пусціць слязу – расплакацца (няшчыра) – пустить слезу
Рады ў гады – вельмі рэдка – в кои-то веки

Разводзіць рукамі – выражаць здзіўленне, няздольнасць дапамагчы – разводить руками

Прыказкі пра зіму


Зіма дзіравая не бывае.
Калі не будзе зімою бела, то не будзе ўлетку зелена.
Зімовы дхзянёк што камароў насок.
Зімою абрыдзіць нос выціраючы, а ўлетку абрыдзіць вароты адчыняючы.
Зіма цёплая - сіроцкая.
Зімою сонца свеціць, ды не грэе.
Зіма - ліха, а без зімы яшчэ горш.
На адным палазку зіма едзе.
Зімовая дарога - дапамога.
Зіма, як казна, сваё возьме.
Зіма без марозу не абыдзецца.
Жураўлі ляцяць высока - зіма яшчэ далёка.
Жураўлі ляцяць нізка - зіма ўжо блізка.